Lluis XIV de Francia

Lluis XIV de Francia
Rei de Francia y de Navarra

14 mayu 1643 - 1r setiembre 1715
Luis XIII de Francia (es) Traducir - Lluis XV de Francia
15. copríncipe francés d'Andorra

14 mayu 1643 - 1r setiembre 1715
Luis XIII de Francia (es) Traducir - Lluis XV de Francia
Vida
Nacimientu Castillo de Saint-Germain-en-Laye (es) Traducir5 de setiembre de 1638[1]
Nacionalidá Bandera de Francia Reinu de Francia
Residencia Palaciu de Versalles
Llingua materna francés
Muerte Palaciu de Versalles1 de setiembre de 1715[1] (76 años)
Sepultura basílica de Saint-Denis (es) Traducir
Causa de la muerte Cangrena
Familia
Padre Luis XIII de Francia
Madre Ana d'Austria
Casáu con María Teresa d'Austria (1660 – m. 1683)[2]
Madame de Maintenon (es) Traducir (1683, 1684 – 1715)[2]
Pareyes Luisa de La Vallière (es) Traducir
Madame de Montespan (es) Traducir
Claudia de Vin des Œillets
Catherine Bellier
Marie Mancini, aussi dite la connétable Colonne
Olympia Mancini (es) Traducir
Anne-Madeleine de Conty d'Argencourt
Catalina Carlota de Gramont (es) Traducir
Bonne de Pons d'Heudicourt (es) Traducir
Anne de Rohan-Chabot
Isabelle de Ludres
María Angélica de Scorailles (es) Traducir
Fíos/es
Hermanos/es
Pueblu Casa de Borbón en Francia (es) Traducir
Casa de Borbón
Estudios
Llingües falaes francés[4]
castellanu
Oficiu políticu, coleicionista d'arte, actor, monarcaestadista
Premios
Miembru de New Monarchs (en) Traducir
Creencies
Relixón catolicismu
Cambiar los datos en Wikidata

Lluis XIV de Francia (francés: Louis XIV), llamáu «el Rei Sol» (le Roi Soleil) o Luis el Grande (5 de setiembre de 1638Castillo de Saint-Germain-en-Laye (es) Traducir – 1 de setiembre de 1715Palaciu de Versalles), foi rei de Francia y de Navarra[5] dende'l 14 de mayu de 1643 hasta la so muerte, con casi 77 años d'edá y 72 de reináu.[6] Tamién foi copríncipe d'Andorra (1643-1715) y conde rival de Barcelona mientres la sulevación catalana (1643-1652) como Lluis II.

Lluis XIV foi'l primoxénitu y socesor de Lluis XIII y d'Ana d'Austria (fía del rei Felipe III d'España). Amontó'l poder y la influyencia francesa n'Europa, combatiendo en trés grandes guerres: la Guerra d'Holanda, la Guerra de los Nueve Años y la Guerra de Socesión española. La proteición a les artes qu'exerció'l soberanu Lluis XIV foi otra faceta de la so aición política. Los escritores Moliére y Racine, el músicu Lully o'l pintor Rigaud eponderaron la so gloria, como tamién les obres d'arquiteutos y escultores. El nuevu y campanudu Palaciu de Versalles, obra de Luis Le Vau, Charles Le Brun y André Le Nôtre, foi la culminación d'esa política. Al treslladar ellí la corte (1682), alloñar de la insalubridad y les intrigues de París, y pudo controlar meyor a la nobleza. Versalles foi l'escenariu perfectu pal esplegue de pómpara y pa la sacralización del soberanu.

Lluis XIV, unu de los más destacaos reis de la historia francesa, consiguió crear un réxime absolutista y centralizao, hasta'l puntu que'l so reináu ye consideráu'l prototipu de la monarquía absoluta n'Europa. La frase L'État, c'est moi («L'Estáu soi yo») atribúyese-y frecuentemente, anque los historiadores considerar una imprecisión histórica, yá que ye más probable que dicha frase fuera forxada polos sos enemigos políticos pa resaltar la visión estereotipada del absolutismu políticu que Lluis XIV representaba, probablemente surdiendo la cita «El bien del Estáu constitúi la Gloria del Rei», sacaes de los sos Réflexions sur le métier de Roi (1679). En contraposición a esa cita apócrifa, Lluis XIV dixo enantes de morrer: Je m'en vais, mais l'État demeurera toujours («Colo, pero l'Estáu siempres va permanecer»).

  1. 1,0 1,1 Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 9 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Afirmao en: Kindred Britain.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Afirmao en: The Peerage. Llingua de la obra o nome: inglés. Autor: Darryl Lundy.
  4. Identificador CONOR.SI: 142465891. Afirmao en: CONOR.SI.
  5. Entiéndase Navarra o Reinu de Navarra, nesti contestu, como'l territoriu transpirenaico (Baxa Navarra) del Reinu de Navarra desintegráu en 1530.
  6. Peter Burke (1992): La fabricación de Lluis XIV.

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search